Στο περιοδικό Αρχαιολογία , τεύχος 116 , Σεπτέμβριος 2010 , σελ. 85-92 , διαβάζουμε για την <<μοναδική συλλογή χάλκινων έργων μικροτεχνίας >> πού εκτίθενται στο Εθνικό Αρχαιολογικό Μουσείο της Ελλάδος . Ένα σημαντικό μέρος της έκθεσης , κατέχει μία συγκεκριμένη συλλογή , πού δώρισε ο Ηπειρώτης Κ. Καραπάνος .
Η δωρεά , εκτός των άλλων , περιλαμβάνει κυρίως τα χάλκινα ευρήματα των ανασκαφών που πραγματοποίησε ο Καραπάνος στο ιερό τής Δωδώνης το 1875 - 76 με άδεια των τουρκικών αρχών . Μερικά όμως χάλκινα ειδώλια που προέρχονται από λαθρανασκαφές στην Δωδώνη , πουλήθηκαν σε Μουσείο του Βερολίνου.......
Ο Αρχαιόφιλος , Ηπειρώτης τραπεζίτης και πολιτικός , Κωνσταντίνος Καραπάνος από την Άρτα , χωρίς να είναι Αρχαιολόγος , κατόπιν αδείας των Οθωμανικών αρχών , ανακάλυψε την Δωδώνη και πραγματοποίησε ανασκαφές στήν περιοχή , με αποτέλεσμα πλήθος ευρημάτων .
Ο Κ. Καραπάνος , δημοσίευσε τα ευρήματα των ανασκαφών στο έργο του : Dodone et ses ruines , το οποίο εξέδωσε στο Παρίσι σε δύο τόμους και έτσι αποκάλυψε σε όλον τον κόσμο το Ιερό και τα μνημεία της Δωδώνης !
Αυτό που δεν είναι ευρύτερα γνωσατό , είναι το είδος των λαθρανασκαφών που έγιναν στήν Δωδώνη και από ποιόν !!!!!
Ο Κ. Καραπάνος είχε ως βοηθό του τον Πολωνοεβραίο , πρόσφυγα από την Ρωσία και μηχανικό του Οθωμανικού Στρατού στα Ιωάννινα ,
Σιγισμούνδο Μινέϊκο .
Αυτός κατα την απουσία του Κ. Καραπάνου , μεταβάντος στην Κωνσταντινούπολη για να επιτύχει ανανέωση της αδείας των ανασκαφών από την Πύλη ,
ανέσκαψε λαθραία και ανέβρε σημαντικά ευρήματα , τα οποία μεταπώλησε στο μουσείο του Βερολίνου και είς άλλα Μουσεία της Ευρώπης ..
Ο ΑΡΧΑΙΟΚΑΠΗΛΟΣ Πολωνοεβραίος εξασφάλισε το ακαταδίωκτο μετά την απελευθέρωση των Ιωαννίνων , διότι έγινε πεθερός του Γ . Παπανδρέου και Πάπος του Υιούτου , αμφοτέρων διατελεσάντων Πρωθυπουργών ......
Η συλλογή του Κ. Καραπάνου εδωρήθει από τον ίδιο , πρό της απελευθερώσεως των Ιωαννίνων, το 1902 , στο Αρχαιολογικό Μουσείο Αθηνών , όπου και παραμένουν μέχρι σήμερον .Αλλά υπάρχουν και τα ευρύματα του Μουσείου του Βερολίνου και του Λούβρου των Παρισίων !
ΚΑΙΡΟΣ είναι να επιστραφούν στην Δωδώνη , ή τουλάχιστον στα Ιωάννινα
τα ευρήματα της Δωδώνης , τόσο η συλλογή Καραάνου , όσο και τα κλαπέντα και μεταπωληθέντα στα μουσεία της Ευρώπης .
Η λεηλασία της Δωδώνηα , όπως κι εκείνη του Παρθενώνος , είναι βάρβαρη πράξη , στιγματίζειτον πολιτισμό μας >> .
(Χρήστος Κ . Αναγνώστου )
Εφημερίδα ΗΠΕΙΡΩΤΙΚΑ ΝΕΑ ,α.φ 111, Δεκέμβριος 1999)