Γιατί παραληρούσε η Πυθία στο Μαντείο των Δελφών;
Το Μαντείο των Δελφών ήταν το πιο σημαντικό μαντείο του
αρχαίου κόσμου. Οι χρησμοί του, οι οποίοι έχουν μείνει
στην ιστορία και στη μυθολογία, βασίζονταν στις κραυγές
που έβγαζε η Πυθία, όντας σε κατάσταση έκστασης και
μετατρέπονταν από τους ιερείς του μαντείου σε έμμετρες
απαντήσεις. Ομως, τι οδηγούσε σε έκσταση την Πυθία;
Τα κείμενα της αρχαιότητας αναφέρουν ότι η Πυθία, καθισμένη
στον ιερό τρίποδα, μασούσε φύλλα δάφνης ενώ ανέπνεε τις
αναθυμιάσεις από το κάψιμο διαφόρων βοτάνων. Σύμφωνα με
σύγχρονες έρευνες, στην παραληρηματική κατάσταση της Πυθίας
επιδρούσε και η ύπαρξη ορισμένων αερίων στον μικροσκοπικό,
υπόγειο και περίκλειστο χώρο του Αδύτου.
Τις έρευνες αυτές πραγματοποίησε μικτή ιταλο-ελληνική
επιστημονική ομάδα τα καλοκαίρια του 2004 και 2005 και
ανίχνευσε μεθάνιο, αιθένιο και διοξείδιο του άνθρακα στην
ευρύτερη περιοχή που πιθανολογείται η θέση του Αδύτου.
Η παρουσία των αερίων αυτών οδηγεί σε μείωση του οξυγόνου,
με αποτέλεσμα να διαμορφώνεται μια ελαφρά υπνωτική κατάσταση,
η οποία μπορούσε να μετεξελιχθεί σε έκσταση ή παραλήρημα.
Η συζήτηση για τη σύνδεση της κατάστασης της Πυθίας με τη
διαφυγή αερίων πήρε νέα ώθηση μετά το 2000, όταν ο διακεκριμένος
Αμερικανός γεωλόγος Ντεμπέρ διατύπωσε την άποψη ότι κάτω από
την περιοχή του Αδύτου υπάρχει διασταύρωση ρηγμάτων και αναφέρθηκε
στην έκλυση αιθυλενίου στο Αδυτο. Το αιθυλένιο έχει νευροτοξικές
επιδράσεις και θα μπορούσε να συμβάλλει στο παραλήρημα της Πυθίας.
Ταυτόχρονα, καθώς το αιθυλένιο έχει μια γλυκιά μυρωδιά, φαίνεται να
επιβεβαιώνεται η αναφορά του Πλουτάρχου (ο οποίος είχε διετελέσει
ιερέας στο Μαντείο), σύμφωνα με την οποία μια γλυκιά μυρωδιά διαχεόταν
στο χώρο την ώρα των χρησμών.
Πάντως η ιταλο-ελληνική επιστημονική ομάδα δεν επιβεβαιώνει
την υπόθεση του αιθυλένιου. Στις μετρήσεις που κάνανε δεν
ανίχνευσαν ποσότητες αιθυλενίου στην περιοχή του Άβατου στον
Ναό του Απόλλωνα. Επιπλέον, το αιθυλένιο παράγεται κυρίως από
βακτήρια και είναι απίθανο να αναδιδόταν από τα ασβεστολιθικά
πετρώματα που βρίσκονται κάτω από το Μαντείο.
Δεν αποκλείεται να έχουν γίνει σημαντικές γεωλογικές αλλαγές από
την αρχαιότητα μέχρι σήμερα, που να καθιστούν τα σημερινά ευρήματα
ανασφαλή και αυτό που είναι πολύ σημαντικό είναι ότι η τοποθεσία
του Μαντείου και ειδικά του Αδύτου δεν είναι τυχαία, αλλά επιλέχθηκε
και λόγω του γεωλογικού του υποβάθρου. Το Μαντείο των Δελφών βρίσκεται
πάνω σε γεωλογικό ρήγμα από το οποίο πιθανώς διέφευγαν τα αέρια.
Ο επόμενος στόχος είναι η έρευνα για την παρουσία αρωματικών
υδρογονανθράκων και κυρίως βενζολίου στο χώρο, οι οποίοι μπορούν
να δικαιολογήσουν και τη γλυκιά μυρωδιά που αναφέρει ο Πλούταρχος.
Απ’ ό,τι φαίνεται το πιο γνωστό μαντείο στον κόσμο έχει ακόμα αρκετά
κρυμμένα μυστικά, που μόνο να μαντέψουμε μπορούμε...
πηγή: Καθημερινή
|